യൂറോപ്പ് ഡയറി - 7 (ബെല്‍ജിയം)

മാനിക്കിന്‍ പിസും അറ്റോമിയവും

രാവിലെ താമസിച്ചാണ് എഴുന്നേറ്റത്. കാരണം ഇന്ന് യാത്ര തുടങ്ങുന്നത് 10 മണിക്കാണ്. ഇന്നത്തെ യാത്ര ബല്‍ജിയത്തിലേക്കാണ്.

ഹൈവേ വഴി ബസ് ഓടിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇരുവശവും കൃഷിയിടങ്ങള്‍. ബല്‍ജിയത്തില്‍ പ്രവേശിച്ചുകഴിഞ്ഞപ്പോഴേക്കും പാടങ്ങളും ധാരാളം കന്നുകാലികളും കൂടാതെ വലിയ കാര്‍ ഷോറൂമുകളും കണ്ടു. ഉച്ചയോടെ ഞങ്ങള്‍ ബ്രസ്സല്‍സിലെത്തി. ഉച്ചഭക്ഷണം ലോക്കല്‍ ഡിഷ് ആയിരുന്നു. ലാംബ്, സൂപ്പ്, ബ്രഡ്ഡ്, ഉരുളക്കിഴങ്ങ് എന്നിവയടങ്ങിയ രുചികരമായ ഭക്ഷണം. ഒരോ രാജ്യങ്ങള്‍ സന്ദര്ശിക്കുമ്പോള്‍ അവിടുത്തെ ഭക്ഷണ രീതികളും രുചിച്ചുനോക്കണം. ബെല്‍ജിയത്തില്‍ ചെന്നിട്ട് ചോറും സാമ്പാറും മീന്‍കറിയും കഴിക്കാന്‍ വാശിപിടിക്കുന്നതിനേക്കാള്‍ അവിടുത്തെ ഭക്ഷണം ഒരു നേരമെങ്കിലും കഴിച്ചു നോക്കുന്നതാണ് നല്ല കാര്യം.

ഭക്ഷണം കഴിച്ച് പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോഴേക്കും ഞങ്ങളുടെ ലോക്കല്‍ ഗൈഡ് ആയ മിസ്സിസ്സ് കൊര്‍ണേലിയ എത്തി. അല്പം വയസ്സായ സ്ത്രീ. നല്ല പുഞ്ചിരിയോടെ സംസാരിക്കുന്ന അവര്‍ ബെല്‍ജിയത്തിന്റെ വിശദമായ ചരിത്രവും ഒരോ സ്ഥലത്തിന്‍റെയും കെട്ടിടത്തിന്റെയും വിശദവിവരങ്ങളും വിവരിച്ചു തന്നു. 

ഞങ്ങള്‍ നേരെ പോയത് ഗ്രാന്‍റ്  സ്ക്വയറിലേക്കായിരുന്നു. മനോഹരമായയ ചത്വരങ്ങള്‍.നടുവില്‍ വിശാലമായ നടുമുറ്റം പോലെയുള്ള സ്ഥലം. ഓരോ ബില്‍ഡിംഗുകളും ഇറ്റാലിയന്‍ ഗോധിക് ശൈലിയിലുള്ളവയാണ്. ധാരാളം പ്രതിമകള്‍ കെട്ടിടങ്ങളെ അലങ്കരിക്കുന്നു.  സ്വര്‍ണ്ണവര്‍ണ്ണത്താല്‍ ചില കെട്ടിടങ്ങള്‍ അലങ്കരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വളരെ തിരക്കാണ് ഇവിടെ. ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ളവര്‍ ഇവിടെ സന്ദര്‍ശിക്കുന്നു.

ഗ്രാൻഡ് മാർക്കറ്റ്  ബ്രസ്സൽസിന്‍റെ കേന്ദ്ര സ്ക്വയറാണ്. ഇതിന് ചുറ്റും ഗിൽഹാളുകളും രണ്ട് വലിയ കെട്ടിടങ്ങളും ഉണ്ട്, നഗരത്തിന്റെ ടൗൺഹാൾ, കിംഗ്സ് ഹൗസ് അല്ലെങ്കിൽ ബ്രെഡ്ഹൗസ്.

ബ്രസൽസിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രവും അവിസ്മരണീയമായ ലാൻഡ്മാർക്കുമാണ് ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസ്. യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ സ്ക്വയറുകളിലൊന്നായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു,  ഇത് 1998 മുതൽ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക പട്ടികയില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.

പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ലോവർ ലോറൈൻ ഡ്യൂക്ക് ചാൾസ് സെന്റ്-ഗെറി ദ്വീപിൽ ഒരു കോട്ട പണിതു. സെന്നെ നദി ഒഴുകുന്ന ഏറ്റവും ഉൾനാടൻ പ്രദേശമാണ് ഇത്. ഇതാണ് ബ്രസൽസായി മാറിയതിന്റെ വിത്ത്. പതിനൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ, കോട്ടയ്ക്കടുത്ത് ഉണങ്ങിയ ചതുപ്പിൽ ഒരു ഓപ്പൺ എയർ മാർക്കറ്റ് പ്ലേസ് സ്ഥാപിച്ചു. മാർക്കറ്റിനെ നെഡെർ മാര്‍ക്കറ്റ് എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത് (പഴയ ഡച്ചില്‍ "ലോവർ മാർക്കറ്റ്" എന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം).

ബ്രസൽസിന്റെ വാണിജ്യ വികസനത്തിന്റെ അതേ സമയത്താണ് വിപണി വികസിച്ചത്. 1174 ൽ നിന്നുള്ള ഒരു രേഖയില് സെന്നെ നദിയിലെ തുറമുഖത്ത് നിന്ന് വളരെ അകലെയല്ലാത്ത ഒരു താഴ്ന്ന മാർക്കറ്റിനെ പറ്റി പരാമർശിക്കുന്നു. റൈൻലാൻഡിലെ സമൃദ്ധമായ പ്രദേശങ്ങളെയും ഫ്ലാൻഡേഴ്സ് കൗണ്ടിയെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാന വാണിജ്യ റോഡായ കോസ് വേയിലാണ് മാർക്കറ്റ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.

പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസിന്റെ വടക്കേ അറ്റത്ത് മൂന്ന് ഇൻഡോർ മാർക്കറ്റുകൾ നിർമ്മിച്ചു; ഒരു ഇറച്ചി മാർക്കറ്റ്, ഒരു ബ്രെഡ് മാർക്കറ്റ്, ഒരു തുണി മാർക്കറ്റ്. ഡ്യൂക്ക് ഓഫ് ബ്രബാന്റിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ കെട്ടിടങ്ങൾ മോശം കാലാവസ്ഥയിൽപ്പോലും സാധനങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ അനുവദിച്ചു, മാത്രമല്ല നികുതി പിരിക്കുന്നതിനായി ചരക്കുകളുടെ സംഭരണവും വിൽപ്പനയും നിരീക്ഷിക്കാൻ ഡ്യൂക്ക്മാരെ അനുവദിച്ചു. മരം അല്ലെങ്കിൽ കല്ല് കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച മറ്റ് കെട്ടിടങ്ങളാണ് ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസില് ഉള്ളത്

പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ട് മുതൽ ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസിലേക്കുള്ള നവീകരണങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയിരുന്നു. . സ്ക്വയറിന്‍റെ തെക്ക് ഭാഗത്ത് അയൽ നഗരങ്ങളായ മെചെലൻ, ലുവെൻ എന്നിവയ്ക്ക് സമാനമായ ഒരു വലിയ ഇൻഡോർ തുണി മാർക്കറ്റ് നിർമ്മിക്കാൻ ബ്രസ്സൽസ് നഗരം ഉത്തരവിട്ടു. ഈ സമയത്ത്, അരികുകളിലുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾക്കും പൂന്തോട്ടങ്ങള്‍ക്കും ക്രമരഹിതമായ കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. നഗരം അടഞ്ഞുപോയ നിരവധി കെട്ടിടങ്ങൾ പൊളിച്ചുമാറ്റി, അതിന്റെ അരികുകൾ മനോഹരമായി പുനര്‍നിര്‍മ്മിച്ച് ഈ സ്ഥലം മനോഹരമാക്കി.

1401 നും 1455 നും ഇടയിൽ ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്താണ് ബ്രസ്സൽസ് ടൗൺഹാൾ നിർമ്മിച്ചത്, ഇത് മുനിസിപ്പൽ അധികാരത്തിന്റെ ഇരിപ്പിടമാക്കി. 96 മീറ്റർ (315 അടി) ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഇതിന്റെ സ്പിയർ 4 മീറ്റർ (12 അടി) ഉയരമുള്ള സെന്റ് മൈക്കിളിന്റെ പ്രതിമകൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. 1504 മുതൽ 1536 വരെ മുനിസിപ്പൽ അധികാരത്തിന്റെ ഈ ചിഹ്നത്തെ ചെറുക്കുന്നതിന്, ഡ്യൂക്കൽ ശക്തിയുടെ പ്രതീകമായി ടൗൺഹാളിൽ നിന്ന് കുറുകെ ഒരു വലിയ കെട്ടിടം നിർമ്മിക്കാൻ ബ്രബാന്റ് ഡ്യൂക്ക് ഉത്തരവിട്ടു. ആദ്യത്തെ തുണി, ബ്രെഡ് മാർക്കറ്റുകളുടെ സൈറ്റിലാണ് ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്, അത് ഇപ്പോൾ ഉപയോഗത്തിലില്ല, ഇത് കിംഗ്സ് ഹൗസ്  എന്നറിയപ്പെട്ടു, എന്നിരുന്നാലും ഒരു രാജാവും അവിടെ താമസിച്ചിട്ടില്ല. നിലവിൽ ഇത് ഫ്രഞ്ച് ഭാഷയിൽ മൈസൺ ഡു റോയി ("കിംഗ്സ് ഹൗസ്") എന്നറിയപ്പെടുന്നു, എന്നാൽ ഡച്ചിൽ ഇത് ബ്രൂഡൂയിസ് ("ബ്രെഡ് ഹൗസ് ") എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കാലക്രമേണ, സമ്പന്നരായ വ്യാപാരികളും ബ്രസ്സൽസിലെ കൂടുതൽ ശക്തരായ ഗിൽഡുകളും സ്ക്വയറിനു ചുറ്റും വീടുകൾ നിർമ്മിച്ചു.

അല്പസമയം കിട്ടിയപ്പോള്‍ ഞാന്‍ കൊര്‍ണേലിയയുമായി അവരുടെ കുടുംബത്തെപ്പറ്റിയൊക്കെ ചോദിച്ചു. അവരുടെ ഭര്ത്താവും 3 മക്കളും ജോലി ചെയ്യുന്നുണ്ട്.അതുകൊണ്ട് നന്നായി ജീവിതം മുന്നോട്ട് പോകുന്നു. ലോകത്തിലെ നൂറിലധികം രാജ്യക്കാര് ബെല്ജിയത്തില് താമസിക്കുന്നുണ്ട്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വിവിധ ഭാഷകള് ഇവിടെ ഉപയോഗിക്കുന്നു. അവിടെ അടുത്തുള്ള ഒരു ചോക്കലേറ്റ് കടയില്‍ ഞങ്ങള്‍ എല്ലാവരും കയറി.സാമ്പിള്‍ ചോക്കലേറ്റ് കഴിച്ചുനോക്കി. വില്പ്പനക്കാരി ചോക്കലേറ്റിനെപ്പറ്റിയും അതിന്റെ ഓഫറിനെപ്പറ്റിയും വിശദമായി വിവരിച്ചു. വില കേട്ടപ്പോള്‍ യൂറോയെ ഇന്‍ഡ്യന്‍ രൂപയിലേക്ക് കണ്‍വര്‍ട്ട് ചെയ്ത് നോക്കിയപ്പോള്‍ പലരും ചോക്കലേറ്റ് വാങ്ങുന്നതില്‍ നിന്നും പിന്‍വലിഞ്ഞു. എങ്കിലും ബെല്ജിയം ചോക്കലേറ്റ് എന്ന ബ്രാന്റ് ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന പലരും ചോക്കലേറ്റ് വാങ്ങി.

അതിനുശേഷം ഞങ്ങള്‍ പ്രശസ്തമായ മന്നേക്കൻ പിസ് എന്ന പ്രശസ്തമായ പ്രതിമ കണ്ടു. ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസിൽ നിന്ന് അഞ്ച് മിനിറ്റ് നടന്നാൽ മാനെകെൻ പിസ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സ്ഥലത്തെത്താം. കുറെയേറെ കഥകള്‍ ഈ പ്രതിമയ്ക്കു പിന്നിലുണ്ട്. 

ബ്രസൽസിന്റെ  മധ്യഭാഗത്ത് 61 സെന്റിമീറ്റർ (24 ഇഞ്ച്) ഉയരമുള്ള ഒരു വെങ്കല ശില്പമാണ് ഇത്.ഒരു നഗ്നനായ കൊച്ചുകുട്ടി ജലധാരയുടെ തടത്തിൽ മൂത്രമൊഴിക്കുന്നതാണ് പ്രതിമ. ഇത് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തത് 1618 അല്ലെങ്കിൽ 1619 ൽ ജെറോം ഡ്യുക്സ്നോയ് ദി എൽഡർ എന്നയാളാണ്. നിലവിലെ പ്രതിമ 1965 ല് നിര്മ്മിച്ചതിന്റെ ഒരു പകർപ്പാണ്.  യഥാർത്ഥമായത് ബ്രസ്സൽസ് നഗരത്തിലെ മ്യൂസിയത്തിലാണ് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്. ബ്രസ്സൽസിലെ ജനങ്ങളുടെ ഏറ്റവും അറിയപ്പെടുന്ന ചിഹ്നമാണ് മന്നേക്കൻ പിസ്. ഇത് അവരുടെ നർമ്മബോധവും അവരുടെ മനസ്സിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.

1451–1452 കാലഘട്ടത്തിൽ ബ്രസൽസിലെ ജലധാരകൾ വിതരണം ചെയ്യുന്ന രേഖകളിലാണ് മന്നേക്കൻ പിസിന്റെ അസ്തിത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആദ്യ പരാമർശം.  തുടക്കം മുതൽ, കുടിവെള്ള വിതരണത്തിൽ ജലധാര ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. അത് ഒരു നിരയിൽ നിൽക്കുകയും ഇരട്ട ചതുരാകൃതിയിലുള്ള കല്ലിൽ വെള്ളം ഒഴിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ആദ്യത്തെ പ്രതിമയുടെ ഒരേയൊരു പ്രാതിനിധ്യം വളരെ ആസൂത്രിതമായി, ഡെനിസ് വാൻ അൽസ്ലൂട്ടിന്റെ ഒരു പെയിന്റിംഗിൽ, 1615 ലെ ബ്രസ്സൽസിന്റെ ഒമ്മെഗാംഗിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ചും ഈ പെയിന്റിംഗിലേക്കുള്ള ഒരു തയ്യാറെടുപ്പിലും കാണാം.

ആദ്യത്തെ പ്രതിമയ്ക്ക് പകരം പുതിയ വെങ്കല പതിപ്പ് 1619 ൽ കമ്മീഷൻ ചെയ്തു. ചരിത്രത്തിൽ പ്രതിമ നിരവധി അപകടങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിച്ചു. 1695 ലെ ബ്രസൽസിലെ ഫ്രഞ്ച് സൈന്യം നടത്തിയ ബോംബാക്രമണത്തിൽ ഇതിന് കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചില്ല, പക്ഷേ പൈപ്പുകളെ ബാധിച്ചതിനാൽ കുറച്ച് സമയത്തേക്ക് വെള്ളം എത്തിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. അതേ വർഷം പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു ലഘുലേഖയിലെ ഈ വാചകം മന്നേക്കൻ പിസ് "എല്ലാവരുടെയും പ്രശംസയും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള പ്രശസ്തിയും നേടിയ ഒരു വസ്തുവായി" മാറിയെന്ന് സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുന്നു. ബോംബാക്രമണത്തിനുശേഷം അത് വിജയകരമായി വീണ്ടും അതിന്റെ പീഠത്തിൽ സ്ഥാപിച്ചുവെന്നും പരമ്പരാഗതമായി പറയപ്പെടുന്നു. ആ അവസരത്തിൽ, ബൈബിളിൽ നിന്നുള്ള ഇനിപ്പറയുന്ന ഭാഗം അതിന്റെ തലയ്ക്ക് മുകളിൽ ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്: പെട്രയിൽ എന്നെ ഉയർത്തിക്കാട്ടുക, കൂടാതെ, “കർത്താവ് എന്നെ ഒരു ശിലാസ്ഥാപനത്തിൽ നിർത്തി, ഇപ്പോൾ ഞാൻ എന്റെ ശത്രുക്കൾക്ക് മുകളിൽ തല ഉയർത്തുന്നു”

പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഷെഡ്യൂൾ അനുസരിച്ച് ഓരോ ആഴ്ചയും നിരവധി തവണ മാനെകെൻ പിസ് വസ്ത്രങ്ങൾ ധരിക്കുന്നു, ഇത് ജലധാരയ്ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള റെയിലിംഗുകളിൽ പോസ്റ്റുചെയ്യുന്നു. 1954 മുതൽ, വസ്ത്രങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത് ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന അസോസിയേഷനായ ദി ഫ്രണ്ട്സ് ഓഫ് മാനെകെൻ-പിസ് ആണ്, അവർ ഓരോ വർഷവും സമർപ്പിക്കുന്ന നൂറുകണക്കിന് ഡിസൈനുകൾ അവലോകനം ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കാനും ഉപയോഗിക്കാനും ഒരു ചെറിയ സംഖ്യ തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാർഡ്രോബിൽ ആയിരത്തോളം വ്യത്യസ്ത വസ്ത്രങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, അവയിൽ പലതും ടൗൺഹാളിന് എതിർവശത്ത് ഗ്രാൻഡ് പ്ലേസിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സിറ്റി മ്യൂസിയത്തിനുള്ളിൽ സ്ഥിരമായ ഒരു എക്സിബിഷനിൽ കാണാവുന്നതാണ്.

അടുത്ത ഞങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യം പ്രശസ്തമായ അറ്റോമിയം ആണ്. 1958 ലെ ബ്രസൽസിലെ വേൾഡ് എക്സ്പോയുടെ (എക്സ്പോ 58) പ്രധാന പവലിയനും ഐക്കണും ആയിട്ടാണ് ആറ്റോമിയം നിർമ്മിച്ചത്. 1950 കളിൽ ശാസ്ത്രീയ പുരോഗതിയിലുള്ള വിശ്വാസം വളരെ വലുതായിരുന്നു, ഇത് ആവിഷ്കരിക്കുന്നതിന് ആറ്റങ്ങളെ ചിത്രീകരിക്കുന്ന ഒരു ഘടന തിരഞ്ഞെടുത്തു. 165 ബില്യൺ പ്രാവശ്യം വലുതാക്കിയ ഇരുമ്പ് ക്രിസ്റ്റലിന്റെ ശരീര കേന്ദ്രീകൃത ക്യൂബിക് യൂണിറ്റ് സെല്ലിന്റെ ആകൃതിയിൽ ഒമ്പത് ഇരുമ്പ് ആറ്റങ്ങളെ ആറ്റോമിയം ചിത്രീകരിക്കുന്നു.. എക്സിബിഷൻ നടന്ന ഹെയ്സൽ പീഠഭൂമിയിലാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇത് ഇപ്പോൾ ഒരു മ്യൂസിയമാണ്.

എഞ്ചിനീയറായ ആൻഡ്രെ വാട്ടർകെയ്നും ആർക്കിടെക്റ്റുകളായ ആൻഡ്രേയും ജീൻ പോളാക്കും രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ഇത് 102 മീറ്റർ (335 അടി) ഉയരമുള്ളതാണ്. 18 മീറ്റർ (60 അടി) വ്യാസമുള്ള സ്റ്റെയിൻലെസ് സ്റ്റീൽ പൊതിഞ്ഞ ഒൻപത് ഗോളങ്ങൾ പരസ്പരം ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതാണ് ഇത്. 3 മീറ്റർ (10 അടി) വ്യാസമുള്ള ട്യൂബുകൾ ക്യൂബിന്റെ 12 അരികുകളിലുമുള്ള ഗോളങ്ങളെയും എട്ട് ലംബങ്ങളെയും മധ്യഭാഗത്തേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ആറ്റോമിയത്തിന്റെ നിർമ്മാണം ഒരു സാങ്കേതിക നേട്ടമായിരുന്നു. ഒൻപത് മേഖലകളിൽ ആറെണ്ണം പൊതുജനങ്ങൾക്ക് പ്രവേശനമുള്ളതാണ്. ഓരോന്നിനും രണ്ട് പ്രധാന നിലകളും താഴത്തെ നിലയും സേവനത്തിനായി നീക്കിവച്ചിരിക്കുന്നു. സെൻട്രൽ ട്യൂബിൽ വേഗതയുള്ള എലിവേറ്റർ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, 23 സെക്കൻഡിനുള്ളിൽ 22 പേരെ മുകളിലെത്തിക്കാന് ഇതിന് കഴിയും. ചരിഞ്ഞ ട്യൂബുകളിൽ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള എസ്കലേറ്ററുകൾ യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയവയാണ്. ഏറ്റവും വലുത് 35 മീറ്റർ (100 അടി) നീളമാണ്. മുകളിലെ ഗോളത്തിൽ ബ്രസ്സൽസിന്റെ വിശാലമായ കാഴ്ചയുള്ള ഒരു റെസ്റ്റോറന്റ് ഉൾപ്പെടുന്നു.

അവിടെ നിന്നും കുറെ ഫോട്ടോകള് എടുത്ത ശേഷം ഞങ്ങള് വീണ്ടും ഷോപ്പിംഗിനായി ടൗണ്‍ സ്ക്വയറിലെത്തി. ബെല്ജിയത്തിന്റെ ഓര്‍മ്മയ്ക്കായി ഞാന്‍ മാനിക്കിന്‍ പിസിന്‍റെ ഒരു മോഡല്‍ വാങ്ങി. ഇവിടെ ഇന്ത്യക്കാരുടെ കടകള്‍ ഒത്തിരി ഉണ്ട്. കൂടാതെ ചൈനീസ് ഉല്പന്നങ്ങളും ധാരാളം വാങ്ങാന്‍ കിട്ടും. പക്ഷേ കേരളത്തില്‍ ലഭിക്കുന്നതിനേക്കാള്‍ വില കൂടുതലാണ്. 

6.30 ന് ഞങ്ങള് വീണ്ടും യാത്ര തിരിച്ചു. ഇന്നത്തെ ഭക്ഷണം ഒരു മലയാളിയുടെ റെസ്റ്റോറന്‍റിലാണ്. ഇടുക്കിക്കാരന് അലക്സ് നടത്തുന്ന റെസ്റ്റോറന്റ്. മൊറോക്കന്‍ നാന്‍, ചോറ്, പരിപ്പ്, കടലക്കറി, പപ്പടം, ഐസ്ക്രീം, ചിക്കന്‍ കറി എന്നിവയടങ്ങിയ രുചികരമായ ഭക്ഷണം. ഭക്ഷണത്തിനുശേഷം താമസിക്കാനുള്ള ഹോട്ടലിലേക്ക് യാത്ര തിരിച്ചു. ഹോട്ടല്‍ കണ്ടുപിടിക്കാന്‍ ഞങ്ങളുടെ ഡ്രൈവര്‍ കുറെ പാടുപെട്ടു. ഇന്നലെ നെതര്‍ലന്‍റില്‍ താമസിച്ച  അതേ കമ്പനിയുടെ ഹോട്ടലാണ് ഇവിടെയും. വിശാലമായ മുറി. ഒരു കുളിക്കുശേഷം ഞാന്‍ കട്ടിലിലേക്ക് വീണു.